Hà Lan chia sẻ kinh nghiệm về phát triển hợp tác xã

(MPI) - Tại Hội nghị toàn quốc Tổng kết 15 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 khóa IX về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể do Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức diễn ra ngày 14/10/2019 tại Hà Nội, Giám đốc quốc gia Agriterra tại Việt Nam Harm Haverkort đã chia sẻ “các yếu tố tạo nên sự thành công của hợp tác xã tại Hà Lan là hợp tác xã được tổ chức theo mô hình “từ dưới lên trên” như sự mở rộng trang trại, hợp tác xã là công cụ, không phải là mục tiêu. Môi trường pháp lý với sự linh hoạt chi tiết bằng Điều lệ hợp tác xã”.

Toàn cảnh Hội nghị. Ảnh: MPI

Giám đốc quốc gia Agriterra tại Việt Nam Harm Haverkort cho biết, Hà Lan là quốc gia có 146 năm phát triển hợp tác xã. Agriterra là tổ chức chuyên hỗ trợ phát triển hợp tác xã ở Hà Lan và có mặt tại hơn 20 quốc gia trên thế giới, hỗ trợ hơn 660 nghìn nông dân với hơn 250 hợp tác xã. Hiện nay, Hà Lan có 2.500 hợp tác xã đang hoạt động, đóng góp 18% GDP  và có 30 triệu thành viên hợp tác xã (trong khi dân số chỉ có 17 triệu người).

Hợp tác xã là một thực thể kinh tế, các khía cạnh khác của xã hội nằm ngoài cấu trúc hợp tác xã. Lợi ích của thành viên tài chính là kết nối kinh doanh giữa hợp tác xã và thành viên, không liên quan đến vốn cổ phần, hợp tác xã tăng vốn chủ yếu thông qua tích lũy từ lợi nhuận chứ không phải từ vốn góp của thành viên. Hợp tác xã phấn đấu đạt được lợi nhuận, coi đó là một phương tiện để đảm bảo sự liên tục và phát triển bền vững lâu dài. Truyền thông minh bạch và thường xuyên trong toàn bộ hợp tác xã, liên tục nâng cao kỹ năng và kiến thức. Mỗi hợp tác xã là duy nhất và xác định chiến lược, quy tắc riêng và không có mô hình nào là hoàn hảo.

Bên cạnh các yếu tố tạo nên sự thành công của hợp tác xã tại Hà Lan, có 3 nguyên tắc của hợp tác xã. Thứ nhất, thành viên là người kiểm soát, bỏ phiếu một cách dân chủ hoặc theo tỉ lệ và quản trị hợp tác xã, người nông dân thành viên kiểm soát hợp tác xã cũng đồng thời là người sử dụng dịch vụ của hợp tác xã. Thứ hai, thành viên là người sở hữu, góp vốn cho hợp tác xã với lãi suất thấp, người nông dân sở hữu và góp vốn cho hợp tác xã là những người sử dụng. Thứ ba, thành viên là người hưởng lợi, hợp tác xã cung cấp các dịch vụ cần thiết và thu nhập ròng được phân phối cho các thành viên dựa trên cơ sở chi phí sử dụng dịch vụ của thành viên. Do vậy, mục đích duy nhất của HTX tà tối ưu hóa lợi nhuận và phân phối cho thành viên dựa trên mức độ sử dụng dịch vụ của thành viên.

Trong quá trình phối hợp triển khai hỗ trợ phát triển các hợp tác xã tại Việt Nam, Agriterra nhận thấy có một số điểm còn tồn tại, hạn chế ở các hợp tác xã là lòng tin của các thành viên với hợp tác xã, các hợp tác xã gặp khó khăn trong việc kết nối đầu ra cho sản phẩm, quản trị kinh doanh còn nhiều hạn chế, khó tiếp cận với các nguồn vốn hỗ trợ. Đa số thành viên quản trị hợp tác xã đã nhiều tuổi, khó tiếp cận công nghệ thông tin trong thời đại Cách mạng công nghiệp 4.0 phát triển mạnh mẽ hiện nay. Do vậy, việc phát triển hợp tác xã cần dựa trên các yếu tố tài chính, quản trị kinh doanh, thị trường..., ông Harm Haverkort chia sẻ./.

 

Mai Phương

Bộ Kế hoạch và Đầu tư