Tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp, chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp

(MPI) - Thảo luận về kết quả kinh tế - xã hội năm 2023 và những tháng đầu năm 2024 tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, hầu hết các đại biểu Quốc hội đánh giá cao sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các cấp, các ngành, các địa phương và những kết quả quan trọng, khá toàn diện trên các lĩnh vực. Đồng thời quan tâm góp ý cho lĩnh vực hỗ trợ phát triển doanh nghiệp trong thời gian tới.

Toàn cảnh phiên thảo luận. Ảnh: Quochoi.vn

Theo Báo cáo đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và NSNN năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và NSNN những tháng đầu năm 2024 do Phó Thủ tướng Lê Minh Khái thay mặt Chính phủ trình bày tại Phiên khai mạc Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, nhiều chính sách, giải pháp được thực hiện đồng bộ, kịp thời, hiệu quả để hỗ trợ nền kinh tế, doanh nghiệp, người dân; đã miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất gần 191,5 nghìn tỷ đồng.

Trong công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, cải cách hành chính, Chính phủ đã chủ động rà soát, kịp thời sửa đổi, ban hành nhiều quy định để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, người dân, thúc đẩy sản xuất kinh doanh. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tiết giảm chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, người dân, người nước ngoài. Trong 4 tháng đầu năm, các bộ, ngành đã cắt giảm, đơn giản hóa 145 quy định kinh doanh. Tổng số quy định kinh doanh được cắt giảm từ năm 2021 đến nay là 2.866 quy định kinh doanh; phân cấp 206 TTHC; đơn giản hóa 763 TTHC, giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư. Tất cả các bộ, ngành đã công bố tổng số 645 TTHC nội bộ giữa các cơ quan hành chính nhà nước.

Trong thời gian tới, Chính phủ quyết tâm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tháo gỡ khó khăn cho người dân, doanh nghiệp; tăng cường phân cấp phân quyền, cắt giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp. Theo đó, tiếp tục tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng; hướng tín dụng vào sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên và các động lực tăng trưởng; phấn đấu tăng trưởng tín dụng đạt khoảng 15% và giảm lãi suất cho vay 1 - 2%.

Tiếp tục cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính; thực hiện có hiệu quả việc đổi mới cơ chế một cửa, một cửa liên thông; đẩy nhanh số hóa, tái sử dụng dữ liệu, tăng cường tích hợp, chia sẻ, đồng bộ dữ liệu giữa các cơ sở dữ liệu, tạo chuyển biến rõ nét trong cung cấp dịch vụ công trực tuyến, góp phần tiết giảm thời gian, chi phí cho doanh nghiệp, người dân.

Tham gia ý kiến tại phiên thảo luận, đại biểu Nguyễn Văn Thi, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bắc Giang cơ bản nhất trí với Báo cáo về kinh tế - xã hội do Chính phủ trình Quốc hội. Năm 2023 mặc dù còn gặp nhiều khó khăn nhưng kinh tế - xã hội của nước ta đã đạt được nhiều kết quả, thành tích quan trọng như kinh tế phát triển toàn diện trên các lĩnh vực, trong đó giải ngân vốn đầu tư công năm 2023 đạt kết quả cao; phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng chiến lược có sự chuyển biến vượt bậc, nhất là đột phá về hạ tầng giao thông; nông nghiệp tiếp tục là điểm sáng, là trụ đỡ vững chắc cho nền kinh tế.

Về các đề xuất cụ thể, Đại biểu đề nghị Chính phủ bổ sung đánh giá đầy đủ hơn tình hình của doanh nghiệp, nhất là khối doanh nghiệp tư nhân và có giải pháp hiệu quả hỗ trợ phát triển doanh nghiệp trong thời gian tới. Cùng với đó, cần đánh giá đầy đủ và có các giải pháp đồng bộ để khơi thông nguồn vốn tín dụng, tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, thúc đẩy tăng trưởng.

Đại biểu Hoàng Quốc Khánh, Đoàn Quốc hội tỉnh Lai Châu cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 6 - 6,5% đã đề ra trong năm nay thì việc tạo điều kiện để các doanh nghiệp ổn định, đầu tư phát triển là yếu tố hết sức quan trọng, trong đó vấn đề tạo dựng niềm tin của doanh nghiệp trong thúc đẩy sản xuất, kinh doanh cần phải được quan tâm trên hết. Do vậy, Đại biểu đề nghị khẩn trương đưa chính sách mới ban hành vào cuộc sống giúp doanh nghiệp vượt khó và phát triển, nhất là các dự án luật điều chỉnh, tác động trực tiếp đến sản xuất, kinh doanh.

Đại biểu Hoàng Quốc Khánh cũng đồng tình cao với việc Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp này xem xét quyết định cho phép Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Các tổ chức tín dụng có hiệu lực sớm hơn để tổ chức thực hiện, góp phần giải quyết căn bản nút thắt về thể chế. Tuy nhiên, Chính phủ, các bộ, ngành cần có bước chuẩn bị đầy đủ, đồng bộ hệ thống văn bản hướng dẫn thi hành, để luật có hiệu lực thì tổ chức thực hiện được ngay.

Đại biểu đề nghị tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính đảm bảo công khai, minh bạch và tăng cường thanh tra kiểm tra khâu này, hạn chế tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, gây khó khăn cho doanh nghiệp; tiếp tục chia sẻ thông điệp đã được người đứng đầu Chính phủ gửi đến các doanh nghiệp, nhà đầu tư đó là: Chúng ta không hình sự hóa các quan hệ dân sự, các hoạt động kinh tế; tạo dựng niềm tin cho doanh nghiệp tiếp tục đầu tư phát triển.

Để triển khai thực hiện có hiệu quả kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024, đại biểu Nguyễn Đại Thắng, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên đề xuất, kiến nghị một số giải pháp như cần tiếp tục có cơ chế, chính sách, pháp luật để thúc đẩy phát triển nhanh, tạo sự đột phá trong phát triển ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, để ngành công nghiệp này trở thành trụ đỡ của nền kinh tế, là nền tảng và động lực dẫn dắt tăng trưởng của toàn ngành công nghiệp và nền kinh tế.

Đồng thời, tiếp tục có những giải pháp nhằm hoàn thiện chính sách tín dụng để thúc đẩy sản xuất kinh doanh, làm gia tăng hơn nữa giá trị và hiệu quả của chuỗi cung ứng gạo xuất khẩu của Việt Nam. Tiếp tục quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng vận tải đồng bộ kết nối đến tận các vùng nguyên liệu; có chính sách để thu hút đầu tư từ các thành phần kinh tế vào nông nghiệp nông thôn bao gồm cả đầu tư theo hình thức đối tác công tư nhằm huy động mọi nguồn lực xã hội để tăng đầu tư kết cấu hạ tầng trong nông nghiệp, nông thôn…

Phát biểu tại phiên họp, đại biểu Trần Hoàng Ngân, Đoàn Đại biểu Quốc hội thành phố Hồ Chí Minh đánh giá cao 11 giải pháp Chính phủ trình Quốc hội, đặc biệt là những giải pháp ngắn hạn. Theo đó, tiếp tục thực hiện chính sách tài khóa mở rộng có kiểm soát, chính sách tiền tệ linh hoạt, hiệu quả. Chính phủ cũng trình việc tiếp tục miễn, giảm thuế, phí, tiền thuê đất, trước mắt là giảm thuế giá trị gia tăng 2%; cùng với đó tiếp tục cơ cấu nợ, ổn định tỷ giá, ổn định lãi suất kiểm soát lạm phát.

Một trong những giải pháp được đại biểu Đỗ Thị Lan, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh đề xuất đó là, đề nghị Quốc hội có chính sách tài khóa phù hợp, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư kích cầu sản xuất trong nước, hỗ trợ lĩnh vực ưu tiên đầu tư phát triển. Đồng thời kiểm tra, giám sát việc tổ chức, thực hiện chính sách pháp luật có liên quan đến môi trường đầu tư kinh doanh, có giải pháp khắc phục tình trạng kéo dài thời gian thực hiện quy trình thủ tục hành chính gây khó khăn cho doanh nghiệp.

Cùng với đó là sớm tháo gỡ vướng mắc bất cập về chính sách phát triển kinh tế tư nhân, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh thông thoáng, minh bạch, lành mạnh, giảm thời gian chi phí tuân thủ và các chi phí không chính thức trong thực hiện các thủ tục hành chính cho doanh nghiệp. Cung cấp thông tin hỗ trợ, pháp lý, kỹ thuật, kỹ năng quản trị và tiếp cận vốn tín dụng, mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa, sản phẩm cho doanh nghiệp, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.

Tham gia thảo luận, đại biểu Trần Thị Quỳnh, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Nam Định bày tỏ nhất trí với Báo cáo về kinh tế - xã hội năm 2023 và những tháng đầu năm 2024 Chính phủ trình Quốc hội cũng như Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Kinh tế. Khép lại năm 2023, kinh tế tiếp tục ghi dấu ấn khi tốc độ tăng trưởng GDP đạt 5,05%, quy mô nền kinh tế đạt 430 tỷ USD, lạm phát được kiểm soát, chỉ số PMI tháng 4/2024 tăng trở lại trên ngưỡng 50 điểm, qua đó cho thấy sức khỏe ngành sản xuất được cải thiện nhẹ và là lần cải thiện thứ 3 trong bốn tháng qua.

Bên cạnh đó, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành tháng 4/2024 tăng 9% so với cùng kỳ năm trước. Giá xăng dầu tăng theo giá nguyên liệu thế giới là nguyên nhân chính làm chỉ số giá tiêu dùng tháng 4 tăng 0,07% so với tháng 3, so với tháng 12/2023 tăng 1,19% và tăng 4,4% so với cùng kỳ năm trước...

Theo Đại biểu, hiện nay, kinh tế thế giới đang diễn biến phức tạp, khó lường, xung đột giữa một số nước là nguyên nhân gây áp lực lên giá năng lượng. Vì vậy, phải có những chính sách mạnh mẽ hơn đến từ chính sách tài khóa như giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân để hỗ trợ doanh nghiệp và người dân.

Cũng liên quan đến giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp phát triển, đại biểu Nguyễn Việt Hà, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Tuyên Quang cho rằng, cần chú trọng tạo thị trường xuất khẩu đa dạng, bền vững cho doanh nghiệp. Đồng thời nhấn mạnh, hệ lụy từ đại dịch Covid-19 khiến cho cung cầu từ khâu sản xuất đến tiêu thụ của các doanh nghiệp bị gián đoạn, đứt gãy dẫn đến hoạt động doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn. Do vậy, để góp phần tháo gỡ thực trạng khó khăn trên của doanh nghiệp, cần chú trọng tạo thị trường xuất khẩu đa dạng, bền vững cho doanh nghiệp, đồng thời đa dạng hóa và nâng cao chất lượng sản phẩm xuất khẩu, khai thác có hiệu quả các Hiệp định Thương mại tự do đã ký kết.

Cùng với đó, thực hiện các chính sách để phát huy tối đa nội lực của thị trường trong nước, trong đó tăng cường vai trò của các chính sách tài khóa như các chính sách đã thực hiện có hiệu quả trong thời gian qua như miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, tiền sử dụng đất… Thực hiện chương trình xúc tiến thương mại thị trường trong nước, đẩy mạnh phân phối hàng hóa qua nền tảng số, thương mại điện tử để mở rộng tiêu dùng nội địa; vận động phong trào người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam…

Tham gia giải trình, làm rõ các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm liên quan đến doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, về tình hình doanh nghiệp đã có chuyển biến rất tốt trong tháng 5 vừa qua. Số doanh nghiệp thành lập mới đã đạt 20.000/tháng, tổng 5 tháng thì số doanh nghiệp thành lập mới đã lớn hơn số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường. Đây là một dấu hiệu hết sức tích cực và Chính phủ sẽ tiếp tục có những chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong thời gian tới để phục hồi và phát triển.

Về những những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu rõ, Chính phủ chỉ đạo tập trung thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp, chính sách, bảo đảm hài hòa, xử lý các tình huống trong ngắn hạn và phát triển trong trung, dài hạn, đặc biệt là hỗ trợ cho doanh nghiệp trong nước; chuẩn bị các điều kiện tốt để thu hút các làn sóng chuyển dịch FDI.

“Các địa phương phải thực sự đồng hành hỗ trợ cho doanh nghiệp, chỉ Quốc hội, Chính phủ, Trung ương là không đủ, rất nhiều vấn đề liên quan ở địa phương. Tôi cũng đề nghị các đại biểu giám sát tại địa phương để hỗ trợ đồng hành tháo gỡ ách tắc về thủ tục cho doanh nghiệp, hiện nay rất khó khăn”, Bộ trưởng nhấn mạnh./.

Minh Hậu

Bộ Kế hoạch và Đầu tư