Xây dựng Dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030

(MPI) - Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang lấy ý kiến rộng rãi nhằm xây dựng Dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định về nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030.

Ảnh minh họa. Nguồn: MPI

Mục đích xây dựng Dự thảo Nghị quyết nhằm xây dựng nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030 để làm cơ sở pháp lý đồng bộ, thống nhất cho công tác lập kế hoạch đầu tư công trung hạn nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2021-2025, bảo đảm việc phân bổ vốn đúng mục tiêu, tránh đầu tư phân tán, dàn trải, lãng phí, nâng cao hiệu quả đầu tư từ ngân sách nhà nước; nâng cao tính công khai, minh bạch trong quản lý, phân bổ và sử dụng vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước, góp phần thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ của Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm giai đoạn 2021-2030, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 05 năm giai đoạn 2026-2030, quy hoạch ngành, lĩnh vực, vùng, địa phương, tạo động lực cho phát triển kinh tế.

Đồng thời, tăng tính công khai, minh bạch, tăng tính khả thi khi triển khai; góp phần đẩy mạnh cải cách hành chính và phòng, chống tham nhũng, lãng phí trong công tác phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030. Hoàn thiện quy định, bao quát các nội dung được sử dụng vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước đối với từng ngành trong 13 ngành, lĩnh vực.

Với quan điểm, định hướng đó là xây dựng nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030 bám sát theo quan điểm chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, định hướng phát triển của đất nước tại Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 05 năm giai đoạn 2026-2030 của quốc gia, các ngành, lĩnh vực, địa phương, kế hoạch tài chính 05 năm quốc gia, kế hoạch vay, trả nợ công 05 năm, các quy hoạch, tuân thủ các quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước, đầu tư công.

Dành đủ nguồn vốn để hoàn thành các dự án chuyển tiếp thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 (bao gồm: số vốn cân đối chưa đủ theo kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 đã được Thủ tướng Chính phủ giao, số vốn bố trí cho các dự án chuyển tiếp từ giai đoạn 2021-2025 sang giai đoạn 2026-2030 theo tiến độ).

Bố trí đủ vốn để thực hiện 05 Chương trình mục tiêu quốc gia (giai đoạn 2026-2030 dự kiến bổ sung 02 Chương trình mục tiêu quốc gia: phòng, chống tác hại của ma túy và phát triển văn hóa) theo chủ trương được Quốc hội phê duyệt. Tiếp tục tập trung nguồn lực lớn để triển khai những nhiệm vụ lớn, trọng tâm, trọng điểm, hoàn thiện cơ sở hạ tầng đồng bộ, hiện đại.

Bố trí vốn cho các bộ, cơ quan trung ương để triển khai các dự án theo ngành, lĩnh vực phù hợp với quy hoạch được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Bố trí vốn ngân sách trung ương hỗ trợ có mục tiêu cho các địa phương theo tiêu chí tính điểm (tương tự như kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025).

Ngân sách địa phương tập trung đầu tư các công trình, dự án có tính liên tỉnh, liên huyện và dứt khoát không dàn trải, manh mún, phải có trọng tâm, trọng điểm, hiệu quả, có tính lan tỏa cao. Đảm bảo bố trí đủ vốn ngân sách địa phương theo cam kết đối với các Chương trình mục tiêu quốc gia, dự án quan trọng quốc gia, dự án đường cao tốc, dự án đường sắt tốc độ cao, đường sắt đô thị, dự án kết nối, có tác động liên vùng, dự án có ý nghĩa thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững, chương trình, nhiệm vụ, dự án quốc phòng, an ninh, tư pháp, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, giáo dục, đào tạo nhân lực chất lượng cao, bảo vệ chăm sóc sức khỏe nhân dân, thích ứng với biến đổi khí hậu, đảm bảo an ninh nguồn nước, chuyển đổi xanh.

Dành nguồn vốn cho chuẩn bị đầu tư (bao gồm: vốn chuẩn bị đầu tư cho dự án dự kiến khởi công mới trong giai đoạn 2026-2030, vốn bố trí cho nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư cho dự án của giai đoạn sau). Có cơ chế quản lý, phân bổ, sử dụng vốn hợp lý, phù hợp với khả năng cân đối vốn ngân sách nhà nước, đặc biệt là với vốn nước ngoài, vốn cân đối từ ngân sách địa phương. Đảm bảo vai trò chủ đạo của ngân sách trung ương. Phát huy vai trò của ngân sách nhà nước để thu hút các nguồn vốn khác nền kinh tế tăng trưởng, phát triển. Phân bổ vốn tập trung, hài hòa giữa các ngành, lĩnh vực, địa phương.

Kế thừa các ưu điểm, khắc phục những tồn tại, hạn chế của Nghị quyết số 973/2020/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Bố trí vốn tập trung, công khai, minh bạch, phù hợp với quy hoạch ngành, lĩnh vực, địa phương đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt, tăng cường phân cấp, phân quyền trong quản lý, sử dụng vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước. Việc bố trí vốn đảm bảo nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ, thứ tự ưu tiên và đúng quy định hiện hành.

Dự thảo Nghị quyết được xây dựng dự định gồm 03 Chương và 14 Điều: Chương 1. Quy định chung. Chương 2. Nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư công nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2026-2030. Chương 3. Điều khoản thi hành.

Dự thảo Nghị quyết đang lấy ý kiến rộng rãi trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Kế hoạch và Đầu tư./.

Minh Hậu

Bộ Kế hoạch và Đầu tư