1. Vai trò của thanh niên trong thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo

- Thanh niên là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước, là một trong những nhân tố quyết định sự thành bại của sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Chăm lo, bồi dưỡng thanh niên thành lớp người “vừa hồng vừa chuyên” theo tư tưởng Hồ Chí Minh là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị.

- Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 đã xác định một trong những đột phá chiến lược là phát triển toàn diện nguồn nhân lực, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo gắn với khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, lòng tự hào dân tộc, ý chí tự cường và phát huy giá trị văn hóa, con người Việt Nam. Trong đó, thanh niên được đặt ở vị trí trung tâm trong chiến lược bồi dưỡng, phát huy nhân tố và nguồn lực con người. Chăm lo, phát triển, thanh niên vừa là mục tiêu, vừa là động lực bảo đảm cho sự ổn định và phát triển vững bền của đất nước.

- Đại hội Đảng XIII đã chủ trương phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, viện nghiên cứu-trường đại học là chủ thể nghiên cứu mạnh. Do vậy, lực lượng học sinh, sinh viên của các trường chính là lực lượng quan trọng để đào tạo, nâng cao tri thức khoa học và công nghệ và vận dụng tri thức vào thực tiễn thông qua các dự án khởi nghiệp sáng tạo. - Để khởi nghiêp, đổi mới sáng tạo thực sự trở thành động lực thì thanh niên, sinh viên có sứ mệnh và trọng trách lớn.

Đây chính là lực lượng chính để khơi dậy tinh thần khởi nghiệp quốc gia, có sự nhiệt huyết, sáng tạo, sức bật lớn và nếu được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng và được hỗ trợ kịp thời từ các cơ sở đào tạo, ươm tạo thì sẽ có nhiều khả năng để biến các dự án khởi nghiệp sáng tạo thành hiện thực, trở thành các startup nhiều tiềm năng, chiếm lĩnh thị trường và tạo đột phá trong tương lai.

2. Các hoạt động của NIC hỗ trợ đào tạo, nâng cao năng lực khởi nghiệp cho học sinh, sinh viên

- Hoạt động đào tạo, nâng cao năng lực khởi nghiệp sáng tạo cho sinh viên các trường đại học, cao đẳng là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của NIC trong những năm qua. NIC đã hợp tác với những trường đại học, doanh nghiệp công nghệ uy tín trong và ngoài nước để triển khai hoạt động này.

- Riêng trong năm 2022, NIC đã tổ chức các hoạt động hỗ trợ đổi mới sáng tạo cho gần 4.000 doanh nghiệp, hơn 22.000 giảng viên, sinh viên, người lao động. Nổi bật là một số chương trình sau:

+ Trong khuôn khổ hoạt động hỗ trợ của USAID, Trung tâm đã tổ chức đào tạo nguồn nhân lực thông qua các đối tác đào tạo như: FUNiX, VietAI (TS Vũ Duy Thức sáng lập)… Đến nay, đã đào tạo nâng cao năng lực số cho 673 giảng viên và học viên (136 giảng viên đã hoàn thành chương trình Đào tạo giảng viên; 537 học viên đã hoàn thành các khóa đào tạo kỹ năng số từ Thương mại điện tử, Lập trình viên, Mạng Cisco, Điện toán đám mây,Trí tuệ nhân tạo). + Phối hợp cùng Tập đoàn Google để triển khai Chương trình học bổng Phát triển Nhân tài số đến các cơ sở giáo dục đào tạo, cơ quan nhà nước và doanh nghiệp với 6 chủ đề học trực tuyến: (1) Hỗ trợ CNTT, (2) Phân tích dữ liệu, (3) Quản lý Dự án; (4) Thiết kế trải nghiệm người dùng; (5) Martketing số và Thương mại điện tử; (6) Tự động hóa công nghệ thông tin.

Đến nay, chương trình đã cấp học bổng cho 20 nghìn sinh viên và người lao động tham gia. Trong đó, đã có 15 ngàn người tham gia học và hơn 1000 người đã hoàn thành khóa học và được cấp chứng nhận nghề nghiệp của Google có giá trị toàn cầu.

- NIC đã ký thỏa thuận hợp tác với hơn 40 trường đại học trong và ngoài nước để phát triển nguồn nhân lực cho khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Trong đó, năm 2022, NIC cũng đã ký kết hợp tác toàn diện với Đại học Huế để hỗ trợ, ươm tạo các dự án khởi nghiệp của sinh viên; hợp tác tổ chức các khóa đào tạo, nâng cao kỹ năng số cho sinh viên của Trường và các startups.

- Tháng 11/2022, NIC đã khởi xướng thành lập Mạng lưới các trung tâm đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp tại các trường đại học, cao đẳng; đã phát triển từ 14 trung tâm từ tháng 11/2022 lên 20 trung tâm hiện nay (NIC tổ chức sự kiện kết nối và kết nạp thêm thành viên vào chiều 25/3 tại Đại học Huế).

- NIC vận hành Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam gồm 8 mạng lưới thành viên ở Châu Âu, Đức, Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Úc, Đài Loan với gần 2000 thành viên, chủ yếu là các chuyên gia, nhà khoa học, trí thức trẻ trên nhiều lĩnh vực khoa học, kỹ thuật. Đây là nguồn lực lớn đóng góp cho phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Việt Nam, đặc biệt là kết nối, hợp tác với các trường đại học trong việc đào tạo, hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp.

- NIC phối hợp với Meta và các đối tác tổ chức chương trình Thách thức đổi mới sáng tạo Việt Nam, trong chương trình năm 2022-2023 đã tập hợp được hơn 450 dự án/đề xuất các giải pháp giúp Việt Nam phục hồi kinh tế sau đại dịch thông qua chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, trong đó có rất nhiều giải pháp của các thanh niên, sinh viên.

3. Một số đề nghị với thanh niên, sinh viên, học sinh

(1) Ngoài các chương trình đào tạo tại trường đại học, cần tận dụng cơ hội để trau dồi cho mình những kỹ năng mềm, những tri thức đời sống bên ngoài sách vở để không ngừng nâng tầm tư duy, nắm bắt xu hướng công nghệ, bám sát nhu cầu thực tiễn để từ đó phát triển những ý tưởng khả thi, hiệu quả, có tính ứng dụng cao.

(2) Các bạn trẻ cũng cần chủ động, tự tìm kiếm các cơ hội kết nối, luôn luôn đặt mình trong một hệ sinh thái để được hỗ trợ, tư vấn trong quá trình phát triển ý tưởng. Tích cực tham gia các chương trình đào tạo, ươm tạo kết nối do NIC và các đối tác của NIC tổ chức; tham gia Mạng lưới Đổi mới sáng tạo Việt Nam, Mạng lưới các Trung tâm đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp do NIC khởi xướng và vận hành.

(3) Không ngại thử nghiệm, phát triển các ý tưởng mới – nhưng đồng thời cũng chuẩn bị tinh thần chấp nhận thất bại, học hỏi từ thất bại để lại tiếp tục hoàn thiện hơn.

Tôi được biết tại Silicon Valley, có một câu nói giới khởi nghiệp hay nhắc lại, đó là câu nói của Nhà sáng lập Facebook – Mark Zuckerberg (Mắc Zúc-kơ-bớc): “Rủi ro lớn nhất là không dám chấp nhận rủi ro. Trong một thế giới thay đổi chóng mặt, chiến lược mà chắc chắn sẽ dẫn đến thất bại, đó là không dám đối mặt với rủi ro. Không ai đánh giá bạn bởi những thất bại tại Silicon Valley” Bởi thế, hãy luôn có tinh thần cầu thị, luôn luôn tiến về phía trước và hãy để tuổi trẻ là những trải nghiệm đáng nhớ và giá trị.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư