Nội dung kiến nghị (số 9 tại văn bản số 655/BDN): Luật Đầu tư công năm 2019 ra đời đã tạo cơ sở pháp lý thống nhất, đồng bộ và hoàn chỉnh để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý hoạt động đầu tư và sử dụng vốn đầu tư công; khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải, phân tán, góp phần nâng cao hiệu quả đầu tư theo đúng mục tiêu, định hướng của chiến lược, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; chống thất thoát, lãng phí; bảo đảm tính công khai, minh bạch trong đầu tư công. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện trên thực tế đã phát sinh một số điểm vướng mắc khi áp dụng giữa các Điều luật định. Qua rà soát, cử tri đề xuất sửa đổi, bổ sung một số nội dung, như sau:

(1) Liên quan đếm khoản 2 Điều 16 và khoản 5 Điều 43:

-  Trong quá trình thực hiện các dự án, do nguyên nhân bất khả kháng làm thay đổi về mục tiêu, quy mô đầu tư, chi phí thời gian thực hiện dự án; xuất hiện các yếu tố tác động đến tính hiệu quả do việc điều chỉnh dự án nên một số dự án phải thực hiện điều chỉnh quy mô thực hiện dự án. Tuy nhiên, khi áp dụng các điều khoản quy định về điều chỉnh dự án theo Luật Đầu tư công (Điều 34, Điều 43) và hướng dẫn một số nội dung Luật Đầu tư công tại Điều 11 Nghị định số 40/2020/NĐ-CP ngày 06/04/2020 của Chính phủ đã phát sinh một số lúng túng khi đối chiếu, áp dụng với khoản 2 Điều 16 về các hành vi bị nghiêm cấm trong đầu tư công (Quyết định đầu tư chương trình, dự án khi chưa được cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư hoặc không đúng với các nội dung về mục tiêu, phạm vi, quy mô, vượt tổng vốn đầu tư của chủ trương đầu tư đã được cấp có thẩm quyền quyết định. Quyết định điều chỉnh tổng vốn đầu tư của chương trình, tổng mức đầu tư của dự án trái với quy định của pháp luật về đầu tư công) quy định tại khoản này không rõ việc cấm khi phê duyệt ban đầu hay bao gồm cả khi điều chỉnh dự án. Dẫn đến việc phải thực hiện điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án đang triển khai, ngay khi các dự án đã đáp ứng các điều kiện điều chỉnh dự án mà không thuộc trường hợp quy định tại khoản 5 Điều 43. Việc này đã làm kéo dài thời gian thực hiện của các dự án, gây ảnh hưởng không nhỏ đến kế hoạch bố trí vốn hằng năm và tình hình phát triển kinh tế xã hội của địa phương.

Về phạm vi được quy định bao gồm phạm vi không gian (địa điểm thực hiện) và phạm vi thời gian (thời gian thực hiện); tuy nhiên, tại thời điểm phê duyệt chủ trương dự án, thời gian thực hiện dự án còn mang tính dự kiến; khi phê duyệt dự án thì dự án mới được cân đối bố trí vốn hằng năm để thực hiện. Do đó, cần điều chỉnh cụm từ "phạm vi" thành "địa điểm" để phù hợp hơn với thực tiễn thực hiện.

Từ những vướng mắc nêu trên, đề nghị điều chỉnh khoản 2 Điều 16 cụ thể, chi tiết hơn, đảm bảo theo tiêu chí của Điều 34, Điều 43 Luật Đầu tư công và hướng dẫn Luật Đầu tư công đã quy định, cụ thể: "Quyết định đầu tư ban đầu của chương trình, dự án khi chưa được cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư hoặc không đúng với các nội dung về mục tiêu, địa điểm, quy mô, vượt tổng vốn đầu tư của chủ trương đầu tư đã được cấp có thẩm quyền quyết định. Quyết định điều chỉnh tổng vốn đầu tư của Chương trình, tổng mức đầu tư của dự án trái với quy định của pháp luật về đầu tư công".

(2) Để chuẩn bị tốt cho việc xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn sau, việc bố trí chuẩn bị đầu tư cho một số dự án lớn, trọng điểm của địa phương có kỹ thuật phức tạp, yêu cầu phải thực hiện ngay từ đầu giai đoạn triển khai kế hoạch đầu tư công trung hạn. Do đó, cần bố trí vốn chuẩn bị đầu tư từ những năm cuối giai đoạn trước. Vì vậy, để chủ động bố trí kế hoạch vốn cho các dự án thực hiện bước chuẩn bị đầu tư, chuẩn bị tốt danh mục dự án có chất lượng, phù hợp thực tiễn hơn, cần có cơ chế bố trí vốn hằng năm để thực hiện công tác chuẩn bị đầu tư mà không cần đưa vào kế hoạch đầu tư công trung hạn.

Từ đó, đề xuất điều chỉnh, bổ sung khoản 2 Điều 53 như sau: "Chương trình dự án, nhiệm vụ, đối tượng đầu tư công khác phải có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, trừ dự án đầu tư công khẩn cấp và nhiệm vụ chuẩn bị đầu tư cho dự án dự kiến đưa vào thực hiện trong giai đoạn sau".

(3) Liên quan đến khoản 6 Điều 67 và khoản 2 Điều 83:

Quá trình triển khai kế hoạch đầu tư công trung hạn và hằng năm, phải điều chỉnh các kế hoạch cho phù hợp với thực tiễn triển khai. Theo Điều 67, đối với kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách Trung ương chỉ quy định thẩm quyền, nhiệm vụ của Trung ương mà không quy định ở cấp địa phương. Trong khi đó, tại khoản 2 Điều 83 quy định về thẩm quyền, nhiệm vụ của Hội đồng nhân dân các cấp là: "cho ý kiến về kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn vốn ngân sách Trung ương" nhưng không quy định rõ là cho ý kiến ban đầu trước khi phê duyệt hay bao gồm cả việc cho ý kiến khi điều chỉnh. Trường hợp Hội đồng nhân dân tỉnh cho ý kiến bao gồm việc điều chỉnh kế hoạch thì sẽ mất nhiều thời gian và thiếu chủ động của địa phương hơn.

Vì vậy, đề xuất điều chỉnh, bổ sung nội dung tại khoản 6 Điều 67 về thẩm quyền, trách nhiệm của địa phương trong việc điều chỉnh kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách Trung ương và điều chỉnh nội dung tại khoản 2 Điều 83 được chi tiết, cụ thể hơn, đảm bảo thuận lợi trong phân cấp hơn.

(4) Trong quá trình triển khai, xây dựng kế hoạch đầu tư công trung hạn, tại địa phương có một số dự án thuộc giai đoạn trước đã được Hội đồng nhân dân tỉnh cho chủ trương đầu tư nhưng chưa được quyết định đầu tư hoặc đã được bố trí chuẩn bị đầu tư, phê duyệt đầu tư. Tuy nhiên, do thay đổi chính sách, cơ chế, mục tiêu phát triển nên việc triển khai các dự án không còn phù hợp trong giai đoạn mới. Để quyết toán các công trình như trên, theo quy định về quyết toán công trình quy định phải được cấp có thẩm quyền cho chủ trương dừng dự án. Tuy nhiên, trong Luật Đầu tư công chưa có quy định, hướng dẫn về quy trình, thẩm quyền nhiệm vụ cụ thể về việc dừng các dự án.

Đề xuất bổ sung nội dung quy định về nhiệm vụ, thẩm quyền, quy trình dừng dự án cụ thể cho các trường hợp (1) được Hội đồng nhân dân tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư nhưng chưa được phê duyệt đầu tư; (2) được Hội đồng nhân dân tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư, được cấp có thẩm quyền phê duyệt đầu tư, hoặc đang triển khai dang dở.

Trả lời:

Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ tại Nghị quyết số 93/NQ-CP ngày 18/6/2024 về nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô, Chính phủ đã giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu, đề xuất Chính phủ để báo cáo Quốc hội về việc sửa đổi Luật Đầu tư công tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội Khóa XV. Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang phối hợp với các cơ quan liên quan, nghiên cứu, rà soát, sửa đổi, bổ sung Luật Đầu tư công. Đối với kiến nghị nêu trên của cử tri, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ rà soát, nghiên cứu trong quá trình sửa đổi Luật Đầu tư công.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư trân trọng gửi Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Nông để trả lời cử tri./.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư