I. Tình hình đăng ký doanh nghiệp tháng 7 và 7 tháng đầu năm 2023
Thời gian qua, tình hình thế giới tiếp tục có những diễn biến phức tạp, tác động, ảnh hưởng mạnh đến các hoạt động kinh tế, đầu tư, tiêu dùng toàn cầu, trong đó có nước ta. Ở trong nước, tình hình sản xuất, kinh doanh tiếp tục gặp phải nhiều khó khăn, thách thức. Trước bối cảnh đó, Chính phủ đã có nhiều động thái quyết liệt nhằm thúc đẩy cải cách thể chế với hàng loạt giải pháp chính sách tháo gỡ các điểm nghẽn tăng trưởng cũng như siết chặt kỷ luật, kỷ cương công vụ. Trong cuộc họp thường kỳ Chính phủ tháng 6/2023, Thủ tướng đã nhắc tới việc sẽ ban hành nghị quyết chuyên đề về tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, siết chặt kỷ luật, kỷ cương. Tiếp đó, ngày 15/7/2023, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 105/NQ-CP về các nhiệm vụ, giải pháp tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, siết chặt kỷ luật, kỷ cương. Đây không phải Nghị quyết đầu tiên về vấn đề này, nhưng bổ sung, cập nhật các giải pháp phù hợp với tình hình mới. Tất cả yếu tố trên đã tác động đến bức tranh về tình hình đăng ký doanh nghiệp trong 7 tháng đầu năm 2023, cụ thể như sau:
1. Doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường
Số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường trong 7 tháng đầu năm 2023 đạt 131.886 doanh nghiệp, giảm 1,4% so với cùng kỳ năm 2022, gấp 1,2 lần mức bình quân doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường trong 7 tháng đầu năm giai đoạn 2018-2022 (108.207 doanh nghiệp).
1.1. Doanh nghiệp thành lập mới
Số doanh nghiệp thành lập mới trong 7 tháng đầu năm 2023 là 89.611 doanh nghiệp, tăng 0,2% so với cùng kỳ năm 2022, gấp 1,1 lần mức bình quân doanh nghiệp thành lập mới trong 7 tháng đầu năm giai đoạn 2018-2022 (79.116 doanh nghiệp). Số vốn đăng ký thành lập trong 7 tháng năm 2023 đạt 834.320 tỷ đồng, giảm 17,1% so với cùng kỳ năm 2022.
Tổng số vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế trong 7 tháng đầu năm 2023 là 1.952.243 tỷ đồng (giảm 41,5% so với cùng kỳ năm 2022), trong đó, số vốn đăng ký của doanh nghiệp thành lập mới là 834.320 tỷ đồng (giảm 17,1% so với cùng kỳ năm 2022). Có 28.909 doanh nghiệp đang hoạt động đăng ký tăng vốn trong 7 tháng năm 2022 (giảm 7,4% so với cùng kỳ năm 2022), số vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp đang hoạt động đạt 1.117.923 tỷ đồng (giảm 52,0% so với cùng kỳ năm 2022). Vốn đăng ký bình quân trên một doanh nghiệp trong 7 tháng năm 2022 đạt 9,3 tỷ đồng, giảm 17,3% so với cùng kỳ năm 2022.
Có 09/17 ngành có số lượng doanh nghiệp thành lập mới tăng so với cùng kỳ năm 2022, trong đó có: Giáo dục và đào tạo (tăng 40,2%); Y tế và hoạt động trợ giúp xã hội (tăng 20,5%); Dịch vụ việc làm; du lịch; cho thuê máy móc thiết bị, đồ dùng và các dịch vụ hỗ trợ khác (tăng 17,6%); Nghệ thuật, vui chơi và giải trí (tăng 15,9%); Bán buôn; bán lẻ; sửa chữa ô tô, xe máy (tăng 8,2%); Dịch vụ lưu trú và ăn uống (tăng 7,8%); Khoa học, công nghệ; dịch vụ tư vấn, thiết kế; quảng cáo và chuyên môn khác (tăng 6,8%); Hoạt động dịch vụ khác (tăng 3,5%); Thông tin và truyền thông (tăng 2,2%).
Có 08/17 ngành có số lượng doanh nghiệp thành lập mới giảm so với cùng kỳ năm 2022, cụ thể: Kinh doanh bất động sản (giảm 56,2%); Nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản (giảm 23,7%); Tài chính, ngân hàng và bảo hiểm (giảm 20,7%); Sản xuất phân phối, điện, nước, gas (giảm 8,1%); Công nghiệp chế biến, chế tạo (giảm 7,3%); Vận tải kho bãi (giảm 5,2%); Xây dựng (giảm 2,3%) và Khai khoáng (giảm 0,9%).
Doanh nghiệp thành lập mới đa phần có quy mô nhỏ (từ 0 - 10 tỷ đồng) với 81.995 doanh nghiệp (chiếm 91,5%, tăng 2,4% so với cùng kỳ năm 2022), chủ yếu thuộc nhóm ngành Dịch vụ với 67.332 doanh nghiệp, chiếm 75,1% tổng số doanh nghiệp thành lập mới, tăng 2,5% so với năm ngoái. Nhóm ngành Công nghiệp và Xây dựng có 21.334 doanh nghiệp gia nhập thị trường, chiếm 23,8% tổng số doanh nghiệp thành lập mới, giảm 5,0% so với cùng kỳ năm 2022. Khu vực Nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản ghi nhận 945 doanh nghiệp thành lập mới, chiếm 1,1% tổng số doanh nghiệp thành lập mới, giảm 23,7% so với cùng kỳ năm trước.
Có 03/06 khu vực trên cả nước có số doanh nghiệp đăng ký thành lập tăng so với cùng kỳ năm 2022: Trung du và miền núi phía Bắc (4.486 doanh nghiệp, tăng 6,9%); Đồng bằng Sông Hồng (28.640 doanh nghiệp, tăng 6,4%); Đông Nam Bộ (36.906 doanh nghiệp, tăng 3,4%). Các khu vực còn lại ghi nhận số doanh nghiệp đăng ký thành lập giảm so với cùng kỳ năm 2022, cụ thể: Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung (10.770 doanh nghiệp, giảm 14,8%); Tây Nguyên (2.347 doanh nghiệp, giảm 14,5%) và Đồng bằng Sông Cửu Long (6.462 doanh nghiệp, giảm 10,5%).
Tổng số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong 7 tháng đầu năm 2023 là 588.862 lao động, giảm 5,2% so với cùng kỳ năm 2022.
1.2. Doanh nghiệp quay trở lại hoạt động
Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong 7 tháng đầu năm 2023 là 42.275 doanh nghiệp, giảm 4,6% so với cùng kỳ năm 2022.
Số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động tăng ở 05/17 lĩnh vực, gồm: Y tế và hoạt động trợ giúp xã hội (205 doanh nghiệp, tăng 12%); Tài chính, ngân hàng và bảo hiểm (396 doanh nghiệp, tăng 8,5%); Thông tin và truyền thông (852 doanh nghiệp, tăng 4,2%); Khoa học, công nghệ; dịch vụ tư vấn, thiết kế; quảng cáo và chuyên môn khác (3.019 doanh nghiệp, tăng 1,4%); Công nghiệp chế biến, chế tạo (4.968 doanh nghiệp; tăng 0,9%).
Ngược lại, 12/17 lĩnh vực có số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động giảm so với cùng kỳ năm 2022, bao gồm: Dịch vụ lưu trú và ăn uống (2.186 doanh nghiệp, giảm 15,1%); Hoạt động dịch vụ khác (1.124 doanh nghiệp, giảm 11,1%); Nghệ thuật, vui chơi và giải trí (339 doanh nghiệp, giảm 9,1%); Dịch vụ việc làm; du lịch; cho thuê máy móc thiết bị, đồ dùng và các dịch vụ hỗ trợ khác (2.280 doanh nghiệp, giảm 8,8%); Bán buôn; bán lẻ; sửa chữa ô tô, xe máy (15.207 doanh nghiệp, giảm 7,1%); Vận tải kho bãi (1.971 doanh nghiệp, giảm 6,0%); Nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản (599 doanh nghiệp, giảm 1,3%); Sản xuất phân phối, điện, nước, gas (698 doanh nghiệp, giảm 0,9%) và Xây dựng (5.497 doanh nghiệp, giảm 0,9%).
2. Tình hình doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường
Trong 7 tháng đầu năm 2023 có 113.299 doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, tăng 19,8% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, phần lớn là các doanh nghiệp lựa chọn hình thức tạm ngừng kinh doanh trong ngắn hạn (chiếm 59,0%), cụ thể:
- Số lượng doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh là 66.817 doanh nghiệp, tăng 19,3% so với cùng kỳ năm 2022. Phần lớn doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh trong 7 tháng đầu năm 2023 có thời gian hoạt động ngắn, dưới 5 năm với 32.204 doanh nghiệp (chiếm 48,2%); tập trung chủ yếu ở quy mô nhỏ (dưới 10 tỷ đồng) với 59.354 doanh nghiệp (chiếm 88,8%, tăng 18,1% so với cùng kỳ năm 2022).
- Số doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể là 36.070 doanh nghiệp, tăng 27,9% so với cùng kỳ năm 2022. Các doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể tập trung chủ yếu ở quy mô vốn dưới 10 tỷ đồng với 31.711 doanh nghiệp (chiếm 87,9%, tăng 27,4% so với cùng kỳ năm 2022).
- Số doanh nghiệp giải thể là 10.412 doanh nghiệp, tăng 0,6% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, có 10/17 ngành kinh doanh chính có số lượng doanh nghiệp giải thể tăng so với cùng kỳ năm 2022. Phần lớn doanh nghiệp giải thể trong 7 tháng đầu năm 2023 có thời gian hoạt động ngắn (dưới 5 năm) với 7.163 doanh nghiệp (chiếm 68,8%) và tập trung chủ yếu ở quy mô vốn từ 0 - 10 tỷ đồng với 8.929 doanh nghiệp (chiếm 85,8%, giảm 1,2% so với cùng kỳ năm 2022).
II. Tình hình đăng ký doanh nghiệp tháng 7 năm 2023
Tháng 7/2023 có 13.737 doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với số vốn đăng ký là 126.863 tỷ đồng, tăng 4,3% về số doanh nghiệp và tăng 2,4% về vốn đăng ký so với cùng kỳ năm 2022.
Trong tháng 7/2023, có 04/06 vùng trên cả nước có số doanh nghiệp đăng ký thành lập tăng so với cùng kỳ năm 2022: Đông Nam Bộ (5.937 doanh nghiệp, tăng 15,7%); Trung du và miền núi phía Bắc (655 doanh nghiệp, tăng 5,8%); Đồng bằng Sông Cửu Long (1.073 doanh nghiệp, tăng 3,4%); Đồng bằng Sông Hồng (4.162 doanh nghiệp, tăng 1,2%). Các vùng còn lại ghi nhận số doanh nghiệp đăng ký thành lập giảm so với cùng kỳ năm 2022, cụ thể: Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung (1.550 doanh nghiệp, giảm 18,8%); Tây Nguyên (360 doanh nghiệp, giảm 1,4%).
Số lao động đăng ký của các doanh nghiệp thành lập mới trong tháng 7/2023 là 78.992 người, giảm 25,6% so với cùng kỳ năm 2022.
Số doanh nghiệp đăng ký tạm ngừng kinh doanh là 6.884 doanh nghiệp, tăng 30,3% so với cùng kỳ năm 2022.
Số doanh nghiệp chờ làm thủ tục giải thể có 5.257 doanh nghiệp, tăng 19,0% so với cùng kỳ năm 2022.
Số doanh nghiệp đã giải thể, chấm dứt tồn tại là 1.581 doanh nghiệp, giảm 10,5% so với cùng kỳ năm 2022./.
Cục Quản lý đăng ký kinh doanh
Bộ Kế hoạch và Đầu tư