(MPI) – Thực hiện quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và kế hoạch xây dựng pháp luật năm 2024, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ký ban hành Thông tư số 28/2024/TT-BKHĐT hướng dẫn một số nội dung về giám định tư pháp trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư thay thế Thông tư số 07/2014/TT-BKHĐT và Thông tư số 12/2015/TT-BKHĐT về hoạt động giám định tư pháp trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư.

Ảnh minh họa. Nguồn: MPI

Sự cần thiết ban hành Thông tư

Triển khai Luật Giám định tư pháp 2013, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã ban hành Thông tư số 07/2014/TT-BKHĐT hướng dẫn một số nội dung về giám định tư pháp trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư và Thông tư số 12/2015/TT-BKHĐT hướng dẫn về quy chuẩn chuyên môn trong hoạt động giám định tư pháp, thủ tục cử người tham gia giám định tư pháp và thành lập Hội đồng giám định tư pháp trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư.

Qua thực tiễn triển khai thực hiện, một số quy định của 02 Thông tư nêu trên đã bộc lộ một số hạn chế nhất định, cụ thể là thủ tục bổ nhiệm, cử và miễn nhiệm giám định viên tư pháp chưa thực sự được quy định cụ thể; Việc lưu trữ hồ sơ, trách nhiệm của các đơn vị trong việc lưu trữ hồ sơ giám định cũng chưa được xác định rõ ràng, đầy đủ.

Bên cạnh đó, việc quy định các nội dung về giám định tư pháp trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư tại 02 Thông tư chưa thực sự phù hợp, cần được nghiên cứu hợp nhất để tạo thuận lợi trong việc áp dụng.

Việc ban hành Thông tư nhằm điều chỉnh những nội dung bất cập, bảo đảm tính khả thi, rõ trách nhiệm của các đơn vị, phù hợp với quy định của Luật Giám định tư pháp và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giám định tư pháp và phù hợp với hệ thống pháp luật khác có liên quan.

Nội dung cơ bản của Thông tư

Thông tư quy định về tiêu chuẩn, hồ sơ, trình tự, thủ tục bổ nhiệm, miễn nhiệm giám định viên tư pháp và việc cấp, thu hồi thẻ giám định viên tư pháp; lập, công bố và đăng tải danh sách giám định viên tư pháp theo vụ việc, người giám định tư pháp, tổ chức giám định tư pháp theo vụ việc; quy chuẩn, tiêu chuẩn chuyên môn, quy trình thực hiện giám định tư pháp trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư; tiếp nhận trưng cầu giám định tư pháp; hồ sơ, kết luận giám định tư pháp; thủ tục cử người tham gia giám định tư pháp và các nội dung khác liên quan đến giám định tư pháp trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư theo quy định tại Điều 1 Nghị định số 89/2022/NĐ-CP ngày 28/10/2022 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

Về tiêu chuẩn bổ nhiệm giám định viên tư pháp, Thông tư quy định chi tiết về tiêu chuẩn được xem xét bổ nhiệm giám định viên tư pháp trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư, bao gồm có trình độ đại học trở lên do cơ sở giáo dục của Việt Nam đào tạo theo quy định của pháp luật hoặc do cơ sở giáo dục của nước ngoài đào tạo và được công nhận để sử dụng tại Việt Nam; có thời gian hoạt động chuyên môn ở lĩnh vực được đào tạo từ đủ 05 năm trở lên tính từ ngày bổ nhiệm ngạch công chức, viên chức trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư, phù hợp với lĩnh vực giám định tư pháp.

Về hồ sơ, thủ tục bổ nhiệm, cấp thẻ giám định viên tư pháp, Thông tư được thiết kế theo hướng bố cục lại các quy định về hồ sơ và trình tự, thủ tục bổ nhiệm để thuận tiện trong áp dụng; Dẫn chiếu áp dụng quy định về hồ sơ đề nghị bộ nhiệm giám định viên tư pháp theo Điều 8 Luật Giám định tư pháp và hướng dẫn của Bộ Tư pháp tại Thông tư số 11/2020/TT-BTP để bảo đảm thuận tiện khi triển khai.

Bổ sung quy định về đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đồng thời gửi Bộ Tư pháp để tổng hợp vào danh sách chung theo quy định để bảo đảm theo hướng dẫn tại khoản 3 Điều 9 Luật Giám định tư pháp.

Bổ sung nội dung về Mẫu thẻ, trình tự, thủ tục cấp mới, cấp lại thẻ giám định viên tư pháp được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 11/2020/TT-BTP ngày 31/12/2020 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp quy định về mẫu thẻ, trình tự, thủ tục cấp mới, cấp lại thẻ giám định viên tư pháp, do Thông tư Thông tư số 11/2020/TT-BTP mới được ban hành để áp dụng thống nhất theo quy định.

Về miễn nhiệm và thu hồi thẻ giám định viên tư pháp, Thông tư được xây dựng theo hướng kế thừa quy định về các trường hợp miễn nhiệm, hồ sơ đề nghị miễn nhiệm giám định viên tư pháp tại Thông tư số 07/2014/TT-BKHĐT; Bổ sung quy định về trình tự, thủ tục miễn nhiệm giám định viên tư pháp tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư và tại các địa phương.

Bổ sung quy định về thời hạn xử lý hồ sơ để miễn nhiệm và bổ sung về đăng tải trên Cổng thông tin điện tử của Bộ, đồng thời gửi Bộ Tư pháp để điều chỉnh danh sách chung về giám định viên tư pháp theo quy định, bảo đảm theo đúng khoản 4 Điều 10 Luật Giám định tư pháp.

Về lập và công nhận danh sách người giám định tư pháp theo vụ việc, tổ chức giám định tư pháp theo vụ việc trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư, Thông tư kế thừa một số nội dung tại Điều 6 Thông tư số 07/2014/TT-BKHĐT, đồng thời bổ sung trình tự thực hiện tại Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các địa phương và trách nhiệm của các đơn vị trong việc lập, công nhận và đăng tải danh sách người giám định tư pháp theo vụ việc, tổ chức giám định tư pháp theo vụ việc trong lĩnh vực kế hoạch và đầu tư để tạo thuận tiện trong áp dụng.

Về lựa chọn cá nhân, tổ chức thực hiện giám định tư pháp, Thông tư hướng dẫn bổ sung nội dung về lựa chọn cá nhân, tổ chức giám định tư pháp để làm rõ các trường hợp, trình tự theo Điều 20 Luật Giám định tư pháp.

Về quy trình thực hiện giám định tư pháp, Thông tư được soạn theo hướng quy định rõ về trình tự, thủ tục trong quy trình, bao gồm tiếp nhận trưng cầu và đối tượng giám định; chuẩn bị giám định; thực hiện giám định; kết luận giám định; bàn giao kết luận giám định; lập hồ sơ, lưu giữ hồ sơ giám định.

Bổ sung trường hợp người trưng cầu giám định trực tiếp các Đơn vị của Bộ thì các Đơn vị trực tiếp tham mưu ban hành quyết định cử giám định viên để phù hợp với thực tế và thuận lợi trong triển khai.

Kế thừa quy định về Kết luận giám định tại Thông tư số 12/2015/TT-BKHĐT và có hiệu chỉnh để làm rõ nội dung; bổ sung Mẫu Biên bản bàn giao kết luận giám định và mẫu Biên bản bàn giao kết luận giám định để bảo đảm thực hiện thống nhất, thuận tiện áp dụng.

Kế thừa quy định về hồ sơ giám định tư pháp tại Thông tư số 12/2015/TT-BKHĐT và có quy định cụ thể hơn và rõ trách nhiệm về hồ sơ và lưu trữ hồ sơ giám định tư pháp bảo đảm theo quy định tại Điều 27 Luật giám định tư pháp.

Về giám định bổ sung, giám định lại và Hội đồng giám định tư pháp, Thông tư đã kế thừa quy định tại Điều 6 Thông tư số 12/2015/TT-BKHĐT và làm rõ quy định về giám định bổ sung, giám định lại theo Điều 29, 30 Luật Giám định tư pháp.

Về quy định chuyển tiếp, Thông tư quy định một số nội dung chuyển tiếp để bảo đảm khi Thông tư này có hiệu lực sẽ không có những vấn đề vướng mắc phát sinh đối với các trường hợp đã/đang được xử lý./.

Đức Trung

Bộ Kế hoạch và Đầu tư